Huize De Kooikamp te Glimmen

Huize De Kooikamp aan de Rijkstraatweg 15 te Glimmen. Het huis is als villa met koetshuis ontworpen door architect (vaker aangeduid als JP) Johannes Pieter Hazeu uit Groningen en in 1894 gebouwd door aannemer Nieland uit Wirdum voor 11.600 gulden in opdracht van de familie Hesselink.
Het huis lijkt veel op dat van de familie Sormani: het al lang verdwenen Rezzag, dat ten noorden van Haren aan de Rijksstraatweg (nr. 115) was gebouwd: een laag deel als woonkamers en suite en gang en een hoog deel als verzameling van keuken , slaapkamers, badkamer,  toilet etc.

De bewoners, Reinier Hesselink en zijn vrouw Jeichien Sissingh, waren in 1894 gehuwd en zijn moeder mw. Hesselink-Bakker woonde bij hen in tot zij in 1896 overleed. Het echtpaar kreeg drie kinderen Mattheus (1895 ), Egbert Mattheus (1897) en Matthias Jan (1901-1965.
Matthias Jan studeerde voor arts, de beide andere zoons hadden geen beroep, maar zij werden landeigenaar of koopman genoemd.
Reinier overleed in 1922, oud 65 jaar en Jeichiena Sissingh in 1937, oud 71 jaar.

Voor het gezin werd het beheer na 1922 moeilijker, de moeder verkocht 150 gerooide bomen, kondigde de verkoop van 200 dennen aan, een kamp land achter Kooikamp kwam al in 1923 te huur. In augustus 1937 werd de villa De Kooikamp met een aantal landerijen in het openbaar verkocht, dhr. Anton Korteweg uit den Haag, studeerde voor arts te Groningen, woonde eerst in Huize Sonnenvanck in Groningen, en was tijdens zijn studie een verdienstelijk rallychauffeur. Hij huwde een dochter van W. A. Scholten. Hij moest in de oorlog de villa verlaten omdat het Duitse leger het vorderde.  Na de oorlog werd de villa nog een tijdlang door het Canadese leger gebruikt.

 Daarna kwam het in bezit van de Stichting Groningse Kindertehuizen en gebruikt worden voor opvang van jongens , voogdijkinderen, later opgenomen in de  landelijke stichting ‘De Opbouw’ in Utrecht. In 1946 werd het huis verbouwd, terras werd een serre , de verdieping boven de woonkamers werd een slaapzaal.

Op de vijver achter Voorveld werden in de winter schaatswedstrijden georganiseerd en zondags werd voor de jongens en het personeel een kerkdienst uitgaande van de hervormde gemeente Glimmen-Noordlaren georganiseerd.

In 1969 werd voor ‘De Opbouw’ door een architectenbureau uit Apeldoorn een plan ontwikkeld om de Kooikamp om te bouwen tot een grotere instelling, daarvoor zouden er paviljoens achter de villa gebouwd worden. Het plan werd door de provinciale schoonheidscommissie negatief beoordeeld en uiteindelijk is het jongenstehuis in de Kooikamp opgeheven.  

Er zijn berichten van jongens, die kattenkwaad uithaalden, soms ook wapens en munitie uit de grond opdoken, die waarschijnlijk door de Duitse troepen waren achtergelaten. Uit de berichten in het Harener Weekblad en Haren de Krant, Glimmerlei en het Nieuwsblad van het Noorden is genoegzaam bekend over het huis gedurende de jaren 1946-1969.

In 1973 heeft de familie J. van Splunder de villa als een woonhuis  gekocht. 

 Roelof van Wijk  

 Het artikel is in maart 2024 verschenen in Haren de Krant

Tuindorp, een dorp op zich

Veel van de 3500 exemplaren van het stickerboek ‘Historisch Haren in beeld’ geschreven door Old Go zijn inmiddels voorzien van de 216 genummerde gespaarde stickers.

Hoofdstuk 3 (sticker 24 t/m 29) gaat over Tuindorp, gebouwd tussen 1917 en 1925.  Om de werknemers van het nieuw aangelegde rangeerterrein tussen Haren en Onnen te huisvesten. Het waren 127 huizen, 4 winkels en een school in totaal 132 gebouwen die alleen huisnummers kregen: Tuindorp 1 (eerst gebouwde huis) t/m 132 (laatst gebouwde huis). De nummering liep kriskras door de wijk. De huidige straatnamen Tuindorpweg, Blekenweg, Spoorlaan, Vijverpad, Mezenlaan, Lijsterweg en Middenpad zijn pas in 1951 ingevoerd.

Het hogere personeel woonde in twee-onder-één kap woningen, machinisten woonden aan de Mezenlaan en het Middenpad, rangeerders aan de Blekenweg en de Tuindorpweg. De huur was in het begin 3,74 tot  4,75 gulden per week, de huurprijs was afhankelijk van wel of geen schuurtje, en werd wekelijks geïnd.

Op de foto van 1950 van de Mezenlaan twee schuurtjes met daartussen een muurtje met zitbanken en een poort in het midden. Alleen het schuurtje rechts bestaat nog. 
Er zijn ook twee-onder-één-kap schuurtjes die horen bij de twee-onder-één-kap woningen; van één schuurtje staat er nog maar de helft. Tijdens een storm in de Tweede Wereldoorlog heeft een omgewaaide boom de andere helft verwoest, alleen een knik in de erfscheiding herinnert er nog aan.

Aan het begin van de Tuindorpweg stonden vroeger twee stenen muren van dezelfde kenmerkende donkerrode en gesinterde stenen waarmee ook de oorspronkelijke huizen gebouwd zijn. Helaas zijn de muren verdwenen.
Het verhaal gaat dat deze muren een soort ouderwetse ‘hangplek’ voor jongeren waren, evenals de bank bij de Tuindorpvijver aan het Vijverpad. 
Een heel markant punt in de Tuindorp was het seinwachtershuis bij de spoorwegovergang Onnerweg-Tuindorpweg, beter bekend als Post-T. Dit is afgebroken na de automatisering van de overwegen; helaas is het geen gemeentelijk monument geworden.

In 1990 is  ‘Van Tuindorp tot Oosterhaar’ uitgegeven, een mooi boek met foto’s en verhalen ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van buurtvereniging ‘Ons Belang’. Het boek soms nog antiquarisch te verkrijgen.

Gertjan Hakkaart 

Dit artikel is gepubliceerd in Haren de Krant januari 2024

Hoe Glimmen groeide

Hoe ontwikkelde het dorp Glimmen zich in de loop der eeuwen nadat het ontstond rond de
huidige Brinkweg? Uitbreiding ging "in het dorpje" en "buurtschap" naar het noordoosten.

Na de eerste sociale woningbouw aan de Dennenlaan met de ondertussen afgebroken
duplexwoningen kwam in de vijftiger jaren, in opdracht van de toenmalige gemeente Haren,
een ontwerp voor een nieuwe wijk van Bureau voor Architectuur en Stedebouw, Delft.
De eerste bouw uit dit plan betrof Woningwetwoningen met een "gemeenschappelijke
groenstrook" aan het eind van de Nieuwe Schoolweg en bij het spoor met een "eenvoudig
woonwegje". Deze kreeg de naam Brempad; langs het spoor stond brem.

Ook bevatte het ambitieuze plan de aanleg van een wijk op de landerijen achter de woningen
aan de Oude Schoolweg, Nieuwe Schoolweg, Rijksstraatweg en Parallelweg. In het noorden
sociale woningbouw en naar het zuiden toe grotere huizen met - op aandringen van de
Glimmense wethouder Jan Vroom en het bureau - een "royaal villadorp-karakter".

De grond was meestal in bezit van de huiseigenaren aan de Rijksstraatweg en in gebruik als
weiland of akkers. Deze percelen reikten tot aan de tuinen van de eigenaren aan de westkant
van de Parallelweg. Het verwerven van de grond liep op één na gesmeerd.
Veehouder en eigenaar van Rijksstraatweg 104 moest tegen zijn zin bijna al zijn land afstaan.
De gemeente heeft toen zijn grond onteigend met bekrachtiging door de koningin "in het
belang van de woningbouw". De boerderij, achterstevoren, met de werkkant en mestbult aan
de Rijksstraatweg is afgebroken in begin zestiger jaren.
De ijsbaan moest verdwijnen voor de aanleg van de Meidoornlaan. 

De straten in Glimmen kregen namen van "in het landschap thuishorende bomen en struiken". 

De Eikenweg zou eerst de Beukenlaan heten, maar omdat er eiken stonden werd het
Eikenweg. Aan de Beukenlaan, geasfalteerd in 1964, zijn in de zestiger jaren beuken gepland
op de Boomplantdag door kinderen van de lagere school.
De Lindelaan zou doorgetrokken worden naar de Rijksstraatweg, maar deze verlenging is
nooit gerealiseerd.

Foto: uit zestiger jaren vanuit tuin voormalige bakkerij Rijksstraatweg 66, in de verte de kerk
en school, nu Beuken- en Lindelaan.

Henk Bakker 

Dit artikel is gepubliceerd in Haren de Krant december 2023

Gebruik gemaakt van Delpher, Groninger Archieven.


Abt Boyng achterna!

Kort geleden vroeg ‘onze huisschrijver’ Bart Flikkema, of wij als we dan toch misschien richting Maulbronn zouden gaan in onze vakantie, wij daar dan twee exemplaren van zijn boekje over Abt Boyng wilden afleveren. Maar natuurlijk, en aldus geschiedde.

Wat is hier aan de hand (geweest)?
Trouwe volgers van Yesse weten dat er een boekje (Esser Miniatuurtje no. 10) over genoemde abt is verschenen. Hij heeft een belangrijke rol gespeeld in de noordelijke kloosterwereld rond 1420. In de periode daarvoor dwaalden vele kloosters af van de door hen na te leven kloosterregel. Ook Yesse liep mee in dit patroon, net als toezichthouder klooster Aduard. Kortom, er moest iets gebeuren.

Abt Boyng werd door het ‘oerklooster’ van de cisterciënzer orde, Cîteaux, aangesteld om de afgedwaalde kloosters weer tot de orde te roepen. Dat kon niet zonder hervorming, en die werd gevonden in het klooster Sibculo, nabij Hardenberg, ontstaan vanuit de Moderne Devotie. Geert Grote, de Deventer stichter van deze beweging, zocht naar een geloofsbeleving die dichter bij burgers stond. Zij moesten daarom kunnen leren lezen en schrijven en de preken van de priesters zouden in de volkstaal gehouden moeten worden. Zo sloot Yesse zich, op aangeven van Abt Boyng van het klooster Menterne bij Termunten, in 1423 aan bij de zogeheten Colligatie van Sibculo.

Op een van zijn reizen naar Rome, stierf deze abt onverwacht. Hij werd naar het klooster Maulbronn gebracht, waar hij werd begraven. Bart nam dit op in zijn boekje, nadat dat hij Maulbronn bezocht en het graf gevonden had, dus hoe leuk zou het zijn dit klooster zijn boekje aan te bieden?

Antwoord: Heel erg leuk!
De gids aan wie wij het boekje overhandigden, wist niet wat ze zag, hoorde en las. Ze kende het graf niet, het werd samen met de groep opgezocht. Ze las iets voor, liet de foto van de grafsteen zien en was perplex toen het boekje ook al melding maakte van een recent speciaal door Maulbronn uitgegeven munt. Ze gaat het haar collega’s vertellen, de archivaris en iemand die al lang van plan was om de grafstenen in de clausuurgang te beschrijven. Dat bleef erbij, maar nu heeft hij een start zomaar in de schoot geworpen gekregen. En dat allemaal uit Yesse!

Annemiek Bos 
Dit artikel is gepubliceerd in Haren de Krant november 2023

Old Go

De Harense Historische Vereniging Old Go is opgericht in januari 2010 en houdt zich bezig met de geschiedenis van de voormalige gemeente Haren. De gemeente bestond uit de dorpen Haren, Glimmen, Onnen en Noordlaren en de buurtschappen Essen, Dilgt en Hemmen. Op 1 januari 2019 is de gemeente Haren in het kader van de gemeentelijke herindeling samengegaan met de gemeenten Groningen en Ten Boer. 

Gevarieerd aanbod

Lezingen en excursies

Organisatie Open Monumentendag 

Uitgave van Harens Old Goud, 2x per jaar, een tijdschrift met een breed aanbod van artikelen en oude foto's

Publicaties in Haren de Krant

Presentatie en promotie op evenementen.

Info-centrum

Kom eens langs in het Info-centrum van Old Go! Elke eerste donderdag van de maand kunt u van 14.00 tot 16.00 uur bij ons terecht voor inzage in ons archief. We hebben een luisterend oor voor uw (oude) verhalen met of zonder foto’s. Voor vragen en informatie kunt u mailen naar info@oldgo.nl. Het adres is: Oude Brinkweg 12A, Haren; de trap op naar boven.   

Contact

Wilt u lid worden?  Zie ons aanmeldingsformulier. 

Heeft u een algemene vraag of opmerking:  info@oldgo.nl

Wilt u een artikel of foto's aanbieden voor Harens Old Goud: redactie@oldgo.nl